Post 7

Το δύσκολο παιχνίδι των ορίων

 

Παιχνίδι εξουσίας ή παιχνίδι με κανόνες;
Πολλοί γονείς εκφράζουν τη δυσκολία τους να πουν «όχι», να θέσουν κανόνες, να επιβάλλουν απαγορεύσεις. Κάποιοι θέτουν κανόνες που δεν τηρούνται ποτέ. Συχνά, υποβόσκει η αντίληψη πως οι κανόνες και τα όρια αποτελούν δείγμα αυταρχικότητας, τιμωρίας ή / και έκφρασης θυμού από την πλευρά του γονέα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές, η εφαρμογή των ορίων να ταυτίζεται με την απουσία αγάπης και κατανόησης. Ενώ ο κάθε γονιός επιδιώκει να δημιουργήσει ένα προστατευτικό περιβάλλον, συχνά η προσπάθειά του αυτή λειτουργεί ως τροχοπέδη.

 

Γιατί είναι τόσο επώδυνο για κάποιους γονείς να πουν «όχι» στα παιδιά τους;
Πολλές φορές, ο γονιός θεωρεί ότι η επιβολή κανόνων είναι ταυτόσημη με την καταπιεστική διαπαιδαγώγηση. Συχνά λόγω της έλλειψης χρόνου που βιώνουν στην καθημερινότητά τους, θεωρούν ότι κάνοντας τα χατίρια στα παιδιά τους, αναπληρώνουν τις ώρες που δεν είναι κοντά σε αυτά. Σε κάποιες περιπτώσεις νιώθουν ανεπαρκείς, έχουν την πεποίθηση ότι δεν θα τα καταφέρουν και επομένως δεν προσπαθούν να τα οριοθετήσουν. Ωστόσο, η οριοθέτηση αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της διαπαιδαγώγησης των παιδιών, αλλά και της επιτυχίας του γονικού ρόλου. Είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία για την ανάπτυξη του παιδιού, η οποία το βοηθάει:
• να έχει υπομονή

• να συμπεριφέρεται όπως αρμόζει στις διάφορες καταστάσεις

• να αναπτύσσει ένα σύστημα ηθικών αρχών και αξιών, τις οποίες να μπορεί να      ακολουθεί

• να επιλύει από μόνο του τις διαφορές του με τα άλλα άτομα

• να προβλέπει τις συνέπειες των πραξεών του

• να ελέγχει και να εκφράζει τα συναισθήματά του καταλλήλως

 

Οι πιο συχνές «παγίδες» στην αποτελεσματική οριοθέτηση
Oι γονείς που υποχωρούν εύκολα: Ο πιο σίγουρος τρόπος για να κάνεις ένα παιδί να μην υπακούει ποτέ σε αυτά που λες είναι να το απειλείς με συνέπειες που δεν εφαρμόζεις ποτέ.

Οι γονείς που αμφισβητούν ο ένας τον άλλον: Ακόμη και αν διαφωνείτε με την τακτική του συντρόφου σας, είναι πολύ σημαντικό μπροστά στο παιδί να λειτουργείτε ως ενιαίο μέτωπο.

Οι γονείς που πολύ συχνά δωροδοκούν το παιδί: H δωροδοκία αποτελεί ένα από τα όπλα που χρησιμοποιείται πολύ συχνά, όμως το κλειδί βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο το χρησιμοποιούμε.

Οι γονείς που χάνουν την ψυχραιμία τους: Είναι γεγονός ότι χρειάζεται ψυχραιμία και υπομονή και πολύ συχνά αυτά χάνονται, με αποτέλεσμα τα παιδιά να το αντιλαμβάνονται. Βάζοντας τις φωνές και αντιδρώντας υστερικά καταλήγουμε στο σημείο τα παιδιά να προειδοποιούν τους γονείς τους, ότι θα τους στείλουν τιμωρία.

Οι γονείς που συμπεριφέρονται στα παιδιά σαν να είναι ενήλικοι: Τα παιδιά δεν είναι ενήλικοι σε μικρό μέγεθος. Οι πολλές λεπτομέρειες είναι πιθανό να τα μπερδέψουν, και εκείνα απλώς να τις αγνοήσουν. Είναι σημαντικό να δίνετε πάντα μια ξεκάθαρη εξήγηση, χωρίς υπερβολές και κηρύγματα.

 

Μερικά χρήσιμα βήματα "προς συνεργασία" που μπορεί να κάνεί ο γονέας όταν το παιδί αρνείται να συνεργαστεί:
1. Σταματήστε ότι κάνετε και κοιτάξτε το παιδί.

2. Περιμένετε μέχρι να σταματήσει το παιδί αυτό που κάνει και να σας κοιτάξει.

Τα δυο πρώτα βήματα είναι ηρεμιστικά, δείχνουν σεβασμό προς το παιδί και σας επιτρέπουν να συγκεντρώνεστε και να κάνετε σαφείς και ήρεμες ερωτήσεις. Έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να σας ακούσει, καθώς δεν νιώθει ότι ορμάτε πάνω του.

3. Πείτε στο παιδί τι θέλετε να κάνει απλά, ήρεμα και μόνο μια φορά.

4. Αν τα προηγούμενα βήματα δεν πετύχουν, ζητήστε από το παιδί να σας πει με δικά του λόγια τι του ζητήσατε να κάνει.

5. Σταθείτε και περιμένετε μέχρι το παιδί να κάνει αυτό που του ζητήσατε.

6. Να παρατηρείτε και να επιδοκιμάζετε οτιδήποτε κάνει το παιδί προς την σωστή κατεύθυνση.

 

Ζαβιτσάνου Χρύσα

Ψυχολόγος

Msc Ιατρικής Σχολής Αθηνών

 

προηγούμενο άρθρο                                                                               επόμενο άρθρο